काठमाडौँ, २०८२ श्रावण ७- नेपालमा डेंगु र कोरोना संक्रमण सँगसँगै तीव्र रूपमा फैलिन थालेको छ। साउनको सुरुआतसँगै यी दुई रोगको संक्रमण दर एकसाथ बढ्दै गएको देखिन्छ। पछिल्लो एक सातामा मात्रै देशभर १५७ जनामा डेंगु र २१ जनामा कोरोना संक्रमण पुष्टि भएको छ। पोखराको एक निजी अस्पतालमा एक संक्रमितको ज्यान गएको समेत पुष्टि भएको छ।

इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाको (इडिसिडी) विवरणअनुसार, २०७९ माघदेखि हालसम्म देशभर दुई हजारभन्दा बढी डेंगु संक्रमित फेला परिसकेका छन्। सबैभन्दा बढी डेंगु गण्डकी प्रदेशमा ६१२ जनामा देखिएको छ भने काठमाडौँमा मात्र २२४ जनामा संक्रमण देखिएको छ। मनाङ, हुम्ला, डोल्पा र रसुवा बाहेक बाँकी सबै जिल्लामा डेंगु फैलिएको पुष्टि भएको छ।

इडिसिडीका कीटजन्य रोग प्रमुख डा. गोकर्ण दाहालका अनुसार लामखुट्टेले सफा पानीमा लार्भा पार्ने भएकाले वर्षाको समयमा संक्रमण दर उच्च हुने गर्छ। उनले जनस्वास्थ्यको दृष्टिले डेंगुबाट जोगिन स्वच्छता र सचेतना आवश्यक रहेको बताए।

अर्कोतर्फ, कोरोना संक्रमण पनि पुनः सक्रिय बन्दै गएको छ। इडिसिडीका अनुसार, १७ पुसदेखि २२ साउनसम्म ३८० जनामा कोरोना संक्रमण देखिएको छ, जसमा तीन जनाको मृत्यु भइसकेको छ। पछिल्लो समय परीक्षण दर न्यून भएकाले वास्तविक संक्रमितको संख्या अझ बढी हुनसक्ने चिकित्सकहरूले चेतावनी दिएका छन्।

स्वास्थ्य मन्त्रालयले साउन महिनालाई डेंगु नियन्त्रण महिनाका रूपमा मनाउने घोषणा गरिसकेको छ। तर, शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवारोग अस्पतालका विशेषज्ञ डा. शेरबहादुर पुनले नागरिक समाज र सरकारी संयन्त्रले लामखुट्टे नियन्त्रणमा पर्याप्त ध्यान नदिएको बताए।

उनले भने, "सरुवारोग फैलाउने जीवहरू मौसमअनुसार अनुकूलन हुँदै गएका छन्। यस्तो अवस्थामा सतर्कता अपनाउन सरकारले मात्रै होइन, नागरिकहरूले पनि सक्रियता देखाउन आवश्यक छ।"

डेंगु र कोरोना दुवै संक्रमणको फैलावट निरन्तर बढिरहेको छ। महामारीमा फेरि अल्छीपन देखाइएमा जनस्वास्थ्यमा गम्भीर संकट निम्तिन सक्ने विज्ञहरूको चेतावनी छ। संक्रमण रोक्न व्यक्तिगत सरसफाइ, सामूहिक सचेतना र समयमै उपचारमा पहुँच सुनिश्चित गर्नु अत्यावश्यक देखिएको छ।