एजेन्सी, २०८२ श्रावण १८- चिकित्सा विज्ञानमा एक महत्वपूर्ण उपलब्धि हासिल भएको छ। भारतको बेंगलुरु नजिक एक ३८ वर्षीया महिलामा हालसम्म अज्ञात रहेको अत्यन्त दुर्लभ रक्त समूह पत्ता लागेको छ, जसलाई ‘CRIB’ नाम दिइएको छ। यो नाम Cromer India Bangalore को संक्षिप्त रूप हो, जुन यसको वैज्ञानिक पृष्ठभूमि र पत्ता लागेको स्थानसँग जोडिएको छ।

डाक्टरहरूका अनुसार यो रक्त समूह Cromer blood group system अन्तर्गतको नयाँ भेरिएन्ट हो। Cromer रक्त समूह प्रणाली आफैमा विश्वमै दुर्लभमध्ये एक मानिन्छ, र यसमा पत्ता लागेको नयाँ प्रकारले वैज्ञानिक समुदायलाई उत्साहित बनाएको छ।

परीक्षणमा समस्या, जोखिमपूर्ण शल्यक्रिया

ती महिलाको मुटुको शल्यक्रियाको तयारीका क्रममा अस्पतालले उनको रक्त समूहको पहिचान गर्न सकिरहेको थिएन। सामान्यतया प्रयोग गरिने रगतका नमुनाले काम नगरेपछि चिकित्सकहरू अलमलमा परेका थिए। यस्तो अवस्थामा शल्यक्रिया गर्नु उच्च जोखिमयुक्त मानिन्छ। तर, चिकित्सकहरूको टोलीले करिब एक वर्षअघि सफलतापूर्वक रगत बिना नै सर्जरी सम्पन्न गरेका थिए।

शल्यक्रिया सम्पन्न गराएका वरिष्ठ चिकित्सक डा अंकित माथुरले भने, “हामीले यति अनौठो केस अहिलेसम्म देखेका थिएनौँ। अहिले यो रक्त समूहलाई औपचारिक मान्यता दिइनु चिकित्सा क्षेत्रको लागि ठूलो उपलब्धि हो।”

वैज्ञानिक मूल्य र भविष्यको असर

अब यो ‘CRIB’ रक्त समूहलाई अन्तर्राष्ट्रिय रक्त समूह वर्गीकरण प्रणाली मा सूचीकृत गरिएको छ। यो खोजले रक्त समूहको विविधता र जटिलतालाई बुझ्न मद्दत दिने विश्वास गरिएको छ। साथै, यसले यस्ता बिरामीहरूको पहिचान, उपचार र रक्त व्यवस्थापनमा महत्वपूर्ण सहयोग पुर्‍याउनेछ।

भारतको लागि मात्र होइन, यो खोज सम्पूर्ण दक्षिण एशिया र विश्वभरका चिकित्सा अनुसन्धानकर्ताहरूका लागि एक ऐतिहासिक मोड सावित भएको छ।

नेपालमा के असर पर्न सक्छ?

नेपालजस्तो विविध जातीय समूह भएको देशमा पनि यस्ता दुर्लभ रक्त समूहहरू पाइने सम्भावना उच्च हुन्छ। तर यस्ता रक्त समूहको पहिचान गर्ने प्रविधि, विज्ञता र अनुसन्धानको कमीकमजोरीका कारण यस्ता केसहरू ओझेलमा परिरहेका हुन्छन्।

अबको चुनौती नेपालसहित अन्य देशका रक्त बैंक तथा अस्पतालहरूले पनि उच्च स्तरको परीक्षण प्रणाली विकास गर्नु, रक्त समूहको डाटाबेस विस्तार गर्नु र गम्भीर केसमा तत्काल प्रतिक्रिया जनाउन सक्ने संयन्त्र निर्माण गर्नु हो।