
जुम्ला, २०८२ भाद्र २- अब नेपालमै रोग निदानका लागि अत्याधुनिक प्रविधि प्रयोग हुने भएको छ। टेकुस्थित राष्ट्रिय जनस्वास्थ्य प्रयोगशालामा आइतबारदेखि ‘डिजिटल पीसीआर’ मेसिन सञ्चालनमा आएको छ।
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्री प्रदीप पौडेलले सो उपकरणको शुभारम्भ गर्दै यसलाई नेपालमा रोग परीक्षण र अनुसन्धानको क्षेत्रमा ठूलो उपलब्धि भएको बताए। उनले स्वास्थ्य क्षेत्रमा सरकारले आत्मनिर्भरता बढाउने अभियान अघि बढाइरहेको उल्लेख गर्दै यस प्रविधिले बिरामीलाई विदेशमा नमुना पठाउनुपर्ने झन्झटबाट मुक्त गर्ने धारणा राखे।
डिजिटल पीसीआर के हो ?
सामान्य पीसीआरभन्दा परिष्कृत मानिने डिजिटल पीसीआर प्रविधिले नमुनामा रहेको अति न्यून मात्राको डीएनएलाई समेत सटीक पहिचान गर्न सक्छ। प्रयोगशालाका निर्देशक डा. रञ्जन राज भट्टका अनुसार यस प्रविधिबाट क्यान्सर उपचारमा प्रयोग हुने ईजिएफआर, बीसीआर–एबीएल, बीआरएएफ जस्ता म्युटेसन परीक्षण सहज हुनेछन्। साथै, रगतमा रहेका ट्युमर डीएनएको जाँच पनि नेपालमै सुलभ र कम लागतमा गर्न सकिनेछ।
सेवाग्राहीलाई थप सुविधा
यसैसँगै प्रयोगशालाले ‘रिपोर्ट भेन्डिङ मेसिन’ समेत सञ्चालनमा ल्याएको छ। अब बिरामी वा सेवाग्राहीले लाइनमा बस्नुपर्ने बाध्यता हटेको छ। उनीहरूले पाएको युनिक कोड प्रयोग गरेर रिपोर्ट मेसिनमार्फत आफैं प्रिन्ट गर्न सक्ने सुविधा पाउनेछन्।
मन्त्री पौडेलका अनुसार यस्तो प्रविधि विस्तारले नेपालमा रोगको निदानलाई विश्वस्तरीय बनाउने मात्र नभई नागरिकलाई समयमै उपचार पाउन ठूलो सहयोग गर्नेछ। यसरी, डिजिटल पीसीआर र रिपोर्ट भेन्डिङ मेसिनको सुरुवातसँगै स्वास्थ्य सेवामा प्रविधि प्रयोगको नयाँ अध्याय सुरु भएको मानिएको छ।